Wat gaan we daarvoor doen?

Het eerste beleidsdoel van de doelenboom Groen (6.1) vormt de bescherming en de ontwikkeling van een samenhangende groenstructuur zoals opgenomen in de Agenda Groen en de Provinciale Structuurvisie. De kern van de groenstructuur wordt gevormd door het Natuurnetwerk Nederland (NNN), dat momenteel circa 50.000 hectare verworven en ingericht groen omvat (excl. grote wateren). In 2027 dient het NNN door verwerving en inrichting afgerond te zijn. Het omvat dan ca. 56.000 hectare, met inbegrip van vrijwel alle Natura 2000 gebieden en grotere recreatiegebieden.
Het beleidsdoel een samenhangende groenstructuur realiseren wij via vier operationele doelen.
6.1.1 Beschermd groen
6.1.2 Natuurnetwerk Nederland (NNN) gerealiseerd in 2027
6.1.3 Natura 2000 gerealiseerd
6.1.4 Recreatieve routes gerealiseerd en Recreatie om de Stad afgerond
Onderstaand de prestatie-indicatoren die voor het begrotingsjaar 2016 waren geformuleerd, met daarbij de realisatie.

Tabel Prestatie-indicatoren

Taak

Output

Nulmeting

Begroting 2017

Realisatie 2017

Afwijking

6.1.1 Bescherming van groen via uitvoering van de groene wetten *)

Beheerplannen Natura 2000 (in totaal 19) vastgesteld

9

6

3

6.1.2 a. Verwerving/ functiewijziging natuurnetwerk

Uitbreiding NNN gerealiseerd

Restant-opgave 2016 was 4.399

250

148

 102

6.1.2 b. Inrichting natuurnetwerk

Inrichting NNN gerealiseerd

Restant-opgave 2016 was 6.141

250

224

  26

6.1.3 Verbeter-maatregelen Natura 2000  gebieden treffen

Natura 2000 maatregelen getroffen

Opgave  1e beheer-periode  4.020 ha

20%

20%

0%

6.1.4 Aanleg recreatieve routes

Recreatieve verbindingen aangelegd en/of bewegwijzerd

Restant-opgave:
1.370 km

 370

 370

0

Toelichting op de output

Ad 6.1.1 Nieuw groen realiseren is belangrijk, maar het beschermen van het bestaande groen is minstens zo belangrijk. Een belangrijk instrument voor de planologische bescherming van de provinciale groenstructuur (Natuurnetwerk, natuurverbindingen, bufferzones, landelijk gebied) is de Provinciale Ruimtelijke Verordening (Programma 5 Ruimte). De basis voor de vergunningverlening voor de Natuurbeschermingswet vormen de beheerplannen voor de Natura 2000 gebieden in Noord-Holland.
Ad 6.1.1 De afronding van alle beheerplannen voor de 19 Noord-Hollandse Natura2000-gebieden nadert zijn voltooiing. In 2017 hebben wij zes beheerplannen definitief vastgesteld. Drie beheerplannen die wij in 2017 hadden willen vaststellen, vragen iets meer tijd en worden op respectievelijk 23 januari 2018 (Duinen Den Helder-Callantsoog en Zwanenwater & Pettemerduinen) en (naar verwachting) in maart 2018 (Kennemerland Zuid) vastgesteld. Hierna moeten enkel nog de beheerplannen voor Natura2000-gebieden Oostelijke Vechtplassen en Naardermeer worden vastgesteld. Alle overige beheerplannen waren al vóór 2017 vastgesteld.
6.1.2. Voor deze bestuursperiode is een ambitie vastgelegd om 250 hectare natuur per jaar binnen het Natuurnetwerk Nederland te verwerven, in te richten en te beheren. Dat kan in twee stappen. De eerste is verwerven van hectares of het wijzigen van functie van hectares binnen het NNN.
Ad 6.1.2 a Voor de verwerving/functiewijziging van het Natuurnetwerk is de jaarlijkse taakstelling 250 hectare. Dit is nodig om uiteindelijk de doelstelling van 250 hectares natuur per jaar te realiseren in de NNN. De restantopgave voor het Natuurnetwerk Nederland voor Noord-Holland t/m 2027 is 4.300 hectare voor verwerving of functiewijziging. In 2017 is 148 hectare gerealiseerd. De 148 hectare die in 2017 is verworven zal in de komende jaren worden ingericht als natuur.
6.1.2. b De tweede stap is het inrichten. De nieuw verworven natuur dient vrijwel altijd nog ingericht te worden om te kunnen voldoen aan de ambitiekaart. De projecten die zijn afgerond zijn met name de projecten die in voorgaande jaren zijn gestart via de subsidieregeling SKNL. In 2017 is netto 224 hectare gerealiseerd.
Naast hectares die in projecten uit het PMG of via de SKNL zijn gerealiseerd wordt een deel van het verschil in 2017 verklaard door verbeteringen van de kaart. Er waren percelen (hectares) die nog als opgave op de kaart stonden, maar die wel verworven waren en die ook al als natuur beheerd worden. Deze voldoen aan de criteria gerealiseerde natuur en zijn geen opgave meer. Bij de kaartverbetering kwam het omgekeerde echter ook voor; percelen die als gerealiseerde natuur op de kaart stonden, of waarvan we dachten dat de verwerving al gerealiseerd was, maar waarvan dat niet het geval is. Die zijn weer toegevoegd aan de opgave. Per saldo hebben de gerealiseerde projecten en de kaartverbetering geresulteerd in een vermindering van de opgave met 224 ha.
Ad 6.1.3 Voor Natura 2000 gebieden worden, zoals vastgelegd in de beheerplannen, maatregelen getroffen ten behoeve van de staat van instandhouding van soorten en habitats. In de eerste beheerplanperiode van zes jaar gaat het om maatregelen op totaal 4.020 hectare, gemiddeld 670 hectare per jaar. Hierover worden uitvoeringsafspraken gemaakt met de terreinbeheerders en de waterschappen. De meeste maatregelen worden genomen voor het PAS (Programma Aanpak Stikstof), zoals baggeren, het verwijderen van de bovengrond, maaien en het stimuleren van verstuiven in de duinen.
Ad 6.1.4. In 2017 is 370 km. gerealiseerd met de oplevering van het Wandelnetwerk Kop van Noord-Holland en de afronding van onderstaande drie projecten:

  • Gemeente Haarlemmermeer, 'Fietsroute knoop A4/A9 Badhoevedorp Fase 1'. Resultaat: 1 tunnel (knelpunt opgelost).
  • Stichting Sport en Welzijn Wieringermeer, het pad 'Rondje Robbenoorden'. Resultaat: 1,5 km wandel-/fietspad gescheiden van de hoofdrijbaan (veiligheid verbeterd).
  • Natuurmonumenten, 'Opheffen Recreatief knelpunt entree Duin en Kruidberg door aanpassen infrastructuur'. Resultaat: opgeheven knelpunt door scheiding verkeersstromen (veiligheid verbeterd).

Hiermee is tevens de subsidieregeling Recreatieve Verbindingen (Uitvoeringsregeling Groen) beëindigd. De uit de door Recreatie Noord-Holland NV eind 2016 uitgevoerde quick scan 'Wandelnetwerken in Noord-Holland en de MRA' blijkende restantopgave wandelnetwerken in Noord-Holland is opgenomen in de Begroting 2018.

Wat heeft het gekost?

6.1 Een samenhangende groenstructuur

Ontwerp begroting 2017

Actuele Begroting 2017

Jaarrekening 2017

Bedrag verschil

Lasten uit algemene middelen

6.895

10.082

10.296

-214

b. Realisatie EHS

703

703

703

0

c. Onderzoek en advies groen

257

627

677

-50

d. Beheerplannen N2000

101

101

90

11

k. Omgevingsdiensten Groen

2.852

3.229

3.264

-35

l. Subsidies Regionale samenwerking

0

1.238

1.263

-25

Apparaatskosten

2.982

4.184

4.304

-120

Afrekeningsverschillen jaarrekening 2017

0

0

-6

6

Lasten gedekt uit reserves en balansposten (BDU en vooruitontvangen bijdrage)

45.076

24.744

17.996

6.748

e. Reserve Groen

22.831

15.618

12.186

3.432

f. Reserve Groene Uitweg

11.097

4.725

1.796

2.929

g. BDU Groene Uitweg

1.965

0

0

0

h. Groenfonds ILG Rijk

6.467

3.548

3.278

270

i. Reserve TWIN-H (compartiment groen)

2.716

823

736

87

j. Reserve UNA (compartiment groen)

0

30

-6

36

Natuurbrug Zandpoort

0

0

6

-6

Toelichting op het meerjarenoverzicht lasten

b. Deze kosten hebben betrekking op rente en aflossing van een lening die de provincies in de jaren '90 bij het Nationaal Groenfonds hebben afgesloten t.b.v. (toen nog) EHS-realisatie.
c. Uit dit budget zijn o.a. de volgende opdrachten betaald: een bijdrage aan BIJ 12 voor het PAS bureau, gederfde pachtopbrengsten, een bijdrage aan PWN in verband met doorschuif BTW, het organiseren van de Natuurtop 2017 en een onderzoek naar de effectiviteit van natuurvriendelijke oevers.
d. Dit budget is gebruikt voor het opstellen en actualiseren van diverse Beheerplannen Natura 2000 / PAS (gebiedsanalyses).
k. Uit dit budget zijn de kosten betaald van de Regionale Uitvoeringsdienst Noord-Holland Noord voor de uitvoering van vergunningverlening en handhaving op grond van de Wet natuurbescherming.
l. Dit budget is uitgegeven aan subsidies voor het Innovatieprogramma Veen (veenbehoud en onderzoek naar agrarische productie in natte veengebieden in Laag Holland), het Meerjarenprogramma Veerkracht in de Veenweiden, Promotie en Boerderijeducatie Laag Holland, Inrichtingsmaatregelen Westzaan, een Ervenhandboek en een Evaluatie Beheersmaatregelen Veenweiden.
e. De uitgaven uit de reserve Groen hebben o.a. betrekking gehad op:

  • € 4,2 miljoen voor Particulier Natuurbeheer (SKNL-regeling) (dit zijn de kosten van functiewijzigingen van vóór 2014 en de beschikkingen voor de subsidieregelingen SKNL in 2017);
  • € 2,1 miljoen voor PAS-maatregelen;
  • € 1,4 miljoen voor de projecten Waal en Burg, Dorpszicht en Hanenplas op Texel;
  • € 1,4 miljoen voor kosten met betrekking tot grondaankopen NNN;
  • € 855.000, voor de subsidieregeling Kwaliteitsimpuls Natuur;
  • € 233.000, voor de Uitvoeringsregeling subsidie bedrijfsverplaatsing en kavelruil Natuurnetwerk Noord-Holland 2017;
  • € 1,8 miljoen voor de subsidie aan het project Markerwadden;
  • € 232.000, voor het project Naarden buiten de vesting;
  • € 267.000, voor Groene AS: Bovenlanden
  • Hiernaast is er een bedrag van € 585.000 teruggevloeid in de reserve Groen omdat verstrekte subsidies uit voorgaande jaren lager zijn vastgesteld of teruggetrokken.

De onderbesteding bij de reserve Groen is o.a. te verklaren door:

  • € 2,4 miljoen voor NVO Ilperveld POP3. Hiervoor heeft RVO.nl een subsidie verstrekt aan Landschap Noord-Holland. Het betreft een subsidie van € 2,4 miljoen, waarvan € 1,2 miljoen sowieso door de provincie wordt betaald. De andere € 1,2 miljoen is een garantie voor het geval er geen dekking uit ELFPO (EU-middelen plattelandsontwikkeling) kan plaatsvinden. De subsidie is eind 2017 beschikt. Bevoorschotting en eindafrekening geschiedt echter, naar nu blijkt, de komende jaren pas. RVO.nl zal dit de komende jaren (2018-2020) bij ons in rekening brengen. Dan zal ook duidelijk worden of dekking uit de ELFPO mogelijk is. Wij zullen in het nieuwe PMG de kasraming hierop aanpassen.
  • € 1,2 miljoen N2000 herstelmaatregelen. Betreft maatregelen die we vanuit onze Natura 2000 doelstellingen moeten uitvoeren maar die niet in het Programma Aanpak Stikstof zijn opgenomen. Deze maatregelen moeten in dezelfde terreinen worden uitgevoerd als de PAS maatregelen en worden ook door dezelfde terrein beherende organisaties uitgevoerd. Eerder was de verwachting dat in 2017 in de gebieden en bij de terreinbeheerders ruimte zou zijn om naast de PAS maatregelen ook al een aantal andere maatregelen op te pakken. Dit bleek in de praktijk niet het geval. Gezien de harde deadline van juli 2021 voor de PAS maatregelen is er voor gekozen om voorrang te geven aan deze maatregelen.
  • € 700.000 Deze kosten waren bedoeld voor de extra kosten die wij moeten maken in het kader van de schadeloosstelling bij grondverwerving bij het Naardermeer en de Oostelijke Vechtplassen. Omdat de onderhandelingen over grondverwerving nog lopen, zijn deze middelen nog niet nodig geweest.
  • € 458.000, voor het project Waterrijk en Zanderij Castricum omdat de kosten niet, zoals oorspronkelijk gepland, gemaakt zijn in de vorm van een subsidie, maar in de vorm van een opdracht. De opdracht is in december 2017 verleend. De facturen komen in 2018 en zullen in dat jaar betaald worden;
  • € 139.000, voor de subsidieregeling Toeristische Opstapplaatsen. In 2017 hebben er weinig nieuwe ontwikkelingen plaatsgevonden binnen het wandelnetwerk. Dientengevolge zijn er ook geen subsidieaanvragen voor Toeristische Opstapplaatsen ingediend. Het budget schuift door naar 2018, dan verwachten wij twee subsidieaanvragen;
  • € 200.000, schil Naardermeer en Waterlandtak Oost. We hebben dit jaar minder kosten gemaakt dan geraamd, omdat er nog geen verwerving heeft plaatsgevonden en er nog geen opdrachten voor het opstellen van het inrichtingsplan en het PIP zijn uitgegaan. Dat is nu voorzien in 2018.
  • € 400.000, voor het project uit het Programma Gooi- en Vechtstreek Holendrechter- en Bullewijkerpolder. Betreft een bijdrage door Rijkswaterstaat die in 2016 was geraamd, maar in 2017 is gefactureerd, waarbij tevens de uitvoeringskosten lager waren dan geraamd.
  • € 810.000, de uitvoering van de projecten Waal en Burg en Hanenplas is later gestart omdat het proces van vergunningverlening is uitgelopen.
  • € 305.000, Uitvoeringsregeling subsidie bedrijfsverplaatsing en kavelruil Natuurnetwerk Noord-Holland 2017. Voor deze regeling zijn minder aanvragen ingediend dan verwacht.
  • € 210.000, Groene AS: Bovenlanden. De onderbesteding is ontstaan door wijzigingen in de subsidieverordening en aanpassingen in de begrenzing NNN. Daardoor gaat de inrichting naar natuur later uitgevoerd worden. Het einddoel is 12,5 ha in de Bovenlanden.
  • € 200.000, voor het project Houtrakpolder, dit was bedoeld voor een subsidie voor een recreatief fietspad. De subsidieaanvraag is echter vertraagd door een uitloop in het vergunningentraject.
  • € 585.000 door lager vastgestelde of teruggetrokken subsidies uit voorgaande jaren.

Tegenover deze onderbesteding is er voor sommige projecten ook sprake van een overbesteding:

  • € 1 miljoen bij de opdrachten voor PAS-maatregelen; een aantal maatregelen kon eerder worden uitgevoerd en afgerond, waardoor de kosten ten laste van 2017 konden worden gebracht, in plaats van 2018. De betreffende kasverschuiving en het effect op de lopende begroting zal bij de Zomernota 2018 worden verwerkt.
  • € 645.000, Grond aan- en verkoop. Betreft een budget voor diverse kosten die in het kader van grond aan- en verkoop en functiewijzing worden gemaakt. De overbesteding wordt met name veroorzaakt doordat er veel meer taxaties zijn verricht dan gepland.
  • € 2,5 miljoen voor Particulier Natuurbeheer (SKNL-regeling) voor zowel functiewijzigingen van vóór 2014 als de beschikkingen voor de subsidieregelingen SKNL in 2017. De actualisatie voor 2017 t.a.v. het aantal hectares (bijgestelde raming) uit het Provinciaal Meerjarenprogramma Groen 2018-2022 is abusievelijk niet meegenomen in de in de Begroting opgenomen raming m.b.t. uitgaven uit de Reserve Groen. Daarnaast is er meer uitgegeven aan Kwaliteitsimpuls in bepaalde gebieden dan was geraamd.

f. Er is voor een totaalbedrag van € 1,8 miljoen uitgegeven aan het Groene Uitweg project.
De onderbesteding voor de Groene Uitweg is o.a. te verklaren door:

  • Er is € 800.000 minder besteed omdat er abusievelijk geen publicatie had plaatsgevonden van de uitvoeringsregeling Groene Uitweg en de regeling daardoor niet opengesteld kon worden. De nieuwe uitvoeringsregeling Groene Uitweg is inmiddels in 2018 gepubliceerd.
  • De subsidie van € 300.000 bedoeld voor het nieuw Nederlands vestingmuseum is niet verstrekt omdat de geplande verhuizing naar een andere locatie vanwege hoge kosten niet is door gegaan. In plaats daarvan krijgt het museum de beschikking over een extra pand en zal de subsidie daarvoor naar 2018 doorschuiven.
  • Lagere vaststellingen van subsidies voor een bedrag van € 225.000.
  • Er is € 1 miljoen minder besteed aan de Horstermeerpolder. Dit is een gevolg van de verfijning van de planning en kasraming voor de ontwikkeling van het gebied. In plaats van een gelijke verdeling van de projectkosten over alle jaarschijven is de kasraming aangepast. Er is in 2017 minder besteed dan gepland, de daadwerkelijke uitvoering start in 2019-2020. Tevens is er in het projectbudget vastgelegd voor particulier natuurbeheer, waar particulieren een aanvraag voor kunnen indienen.
  • Er is een onderbesteding van € 600.000 bij het project fietsbrug Nigtevecht. Tijdens de realisatiefase van het project zijn extra eisen gesteld vanuit Rijkswaterstaat ten aanzien van de vaarbeveiliging. De eisen moesten strenger en de brug zou opnieuw ontworpen/aangepast moeten worden om aan deze eisen te voldoen. Door de directeuren zijn procesafspraken gemaakt om tot een oplossing te komen.
  • h. De uitgaven voor Groenfonds ILG Rijk hebben betrekking gehad op o.a. de projecten Haarlemmermeer Duurzaam Watersysteem PARK21, Gemeente Zaanstad Kalverpolder, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier Integrale inrichting voormalig Vliegveld Bergen en PWN Noordwestelijke Natuurkern. De onderbesteding kan worden verklaard door diverse subsidies die lager werden vastgesteld en een terugvordering van een subsidie. De Balanspost FES (Groenfonds ILG Rijk) bevat middelen die in de ILG-periode (2007-2012) door het Rijk aan de provincie zijn overgemaakt voor specifieke bestedingsdoelen in het landelijk gebied. Met het Natuurakkoord is afgesproken dat deze middelen definitief aan de provincies worden gedecentraliseerd, zonder nadere voorwaarden of verantwoordingsverplichting.

i. De uitgaven voor TWIN-H hebben o.a. betrekking op een subsidie voor kavelruilprojecten van Stivas, de Groene AS door Aalsmeer, Fietsrouteknoop A4/A9 Badhoevedorp, het Programma Verbinden/Ontsnipperen en de Natuurbrug Zeeweg. De onderbesteding wordt vooral veroorzaakt omdat de complete subsidieaanvraag voor het project Vergroten verkeersveiligheid entree en toegangspad Duin en Kruidberg pas eind december 2017 is ontvangen. De reden van vertraging hierin was dat bij de 1e beoordeling bleek dat er nog een vergunning aangevraagd moest worden. Begin 2018 zal deze subsidie worden afgehandeld.
j. Kosten voor de monitoring Ecoduct N417 zijn vanuit de UNA betaald, hiervoor is ook een bijdrage vanuit Rijkswaterstaat ontvangen.
Natuurbrug Zandpoort. De uitgaven hebben betrekking op VAT kosten voor de Natuurbrug Zandpoort.